10.Sınıf Kimya Temel Kanunlar SABİT ORANLAR KANUNU Nedir? Konu Anlatımı Çözümlü Sorular Örnekler kime ait Sabit Oranlar Kanunu 1
Sabit Oranlar Kanunu “Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında basit tamsayılarla ifade edilen sabit bir oran vardır.” şeklinde ifade edilir .Bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında basit tamsayılarla ifade edilen orana Sabit Oran denir.Bunu inceleyen yasaya da Sabit Oranlar Yasası ya da Sabit Oranlar Kanunu denir.
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI PDF İndirmek İçin TIKLA (Video Çözümlü)
Sabit Oranlar KanunuVideosu İzlemek İçin TIKLA
Sabit Oranlar Kanunu nu kim bulmuştur?
Sabit oranlar kanunu 1799 yılında Joseph Proust tarafından bulunmuştur
Peki Sabit Oranlar yasasına neler uyar .neler uymaz? Sabit oranlar yasasına uyan maddeler nelerdir?
» Bir maddenin sabit oranlar yasasına uyması için, daha doğrusu bir maddeye sabit oran uygulayabilmek için maddemizin bileşik olması gerekir ;çünkü bileşiklerde her zaman bir sabit oran bulunur.
» Element veya karışımlara sabit oranlar uygulanamaz.
» Yemek tuzu NaCl bileşiktir sabit oranlar yasası uygulanır .
»» Ama tuzlu su bir karışımdır.NaCl ve H20 dan oluşan bu karışımda yani 2 tür bileşik bulunur ;Yani belli bir formülü yoktur ,bileşik değildir.Karışımlarda belli bir formül ve belli bir oran bulunmadığında Sabit Oranlar Kanununu uygulanmaz.
Sabit Oranlar Kanunu Özellikleri Nelerdir?
Sabit Oranlar Kanunu Özellikleri maddeler halinde sıralanacak olursa;
-Joseph Proust Sabit Oranlar Yasasını “Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında basit tamsayılarla ifade edilen sabit bir oran vardır.”şeklinde ifade etmiştir.
– Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında değişmez sabit bir oran bulunur bu orana SABİT ORAN denir.
– Suya bakarsak; 18 gram suyun 16 gramı oksijen, geri kalan 2 gramı ise hidrojendir. 9 gram suyun ise 8 gramı oksijen ve1 gramı hidrojendir. Yani su, hidrojen ve oksijenin 1/8 oranında birleşmesiyle oluşmuş bir bileşiktir.
– Fransız kimyacı Joseph Proust un incelediği Sabit Oranlar Yasası na göre; Bir bileşik, hangi kimyasal yolla edilirse edilsin o bileşik içindeki elementlerin kütlece birleşme oranı hiç bir zaman değişmez.
– Aynı elementlerden oluşsa bile Her bileşiğin kütlece birleşme oranları farklı farklıdır!!!
10.SINIF KİMYA KAZANIM TESTLERİ ÇÖZÜMLERİ İÇİN TIKLA
10.Sınıf Sabit Oranlar Kanunu Sorular Örnekler Çözümlü Sorular Soru Çözümü
SORU:
H2O bileşiğinde kütlece birleşme oranını bulalım.(H:1gr,O:16 gr)
Kütlece bileşme oranı H/O=1/8 demek;
H2O yi oluşturan oluşturan tüm H lerin kütlesinin , tüm O lerin kütlesine oranı demektir.
Kütlece bileşme oranı diye ifade edilir.
Tüm H ler 1 birim kütle Tüm O lar 8 birim kütle kabul edilirse H2O: 9 birim kütle kabul edilir.
∑H:1 birim kütle
∑O:8 birim kütle
H2O: 9 birim kütle
∑:Toplam işareti
H2O nun oluşum reaksiyonu üzerinde incelersek ;
H2 + ½ O2 → H2O
2gr ½. 16.2 2.1+1.16
2gr 16gr 18 gr sadeleştirirsek
1 gr 8 gr 9gr
ÖRNEK
H2O2 bileşiğinde kütlece birleşme oranını bulalım.(H:1gr,O:16 gr)
H2O2 bileşiğinde kütlece birleşme oranı diye ifade edilir
H2O bileşiğinde kütlece birleşme oranı dir.
YANİ;
Aynı elementlerden oluşsa bile Her bileşiğin kütlece birleşme oranları farklı farklıdır!!
ÖRNEK
CO2 bileşiğinde kütlece birleşme oranını bulalım.(C:12gr,O:16 gr)
Kütlece bileşme oranı diye ifade edilir.
Yani 11 gr CO2 de 3 gr C varsa 8 gr O vardır.
C + O2 → CO2
12gr 32gr 44 gr sadeleştirirsek
3 8 11
10 sınıf sabit oranlar kanunu soruları ve çözümleri
Aşağıdaki bileşiklerde bileşiği oluşturan elementler arasındaki Sabit Oranları bulalım.
ÖRNEK:
CO bileşiğinde kütlece birleşme oranı (C:12 gr O:16 gr )
C1O1
1.12:1.16
3:4
ÖRNEK:
SO2bileşiğinde kütlece birleşme oranı (S:32 gr O:16 gr )
S1O2
1.32:2.16
32:32
1:1
ÖRNEK:
NO2 bileşiğinde kütlece birleşme oranı (N:14 gr O:16 gr )
N1O2
1.14:2.16
14:32
7:16
ÖRNEK
NO bileşiğinde kütlece birleşme oranı
N1O1
1.32:2.16
32:32
1:1
ÖRNEK
N2O3 bileşiğinde kütlece birleşme oranı
N2O3
2.14:3.16
28:48
7:12
ÖRNEK
FeO bileşiğinde kütlece birleşme oranı
Fe1O1
1.56:1.16
56:16
7:2
ÖRNEK
Fe2O3 bileşiğinde kütlece birleşme oranı
Fe2O3
2.56:3.16
112:48
7:3
N:14 gr O: C:12gr,O:16gr .Ca:20gr S:32gr, Fe:56 gr, Al:27 gr, Cu:64 gr, H:1gr
ÖRNEK
H2Obileşiğinde kütlece birleşme oranı olarak verilsin.Buradan neler çıkarıldığına bakalım.
» 1 gr H 8 gr O ile birleşebilir.
» 8 gr O 1 gr H ile birleşebilir.
» 1 gr H 9 gr H2O oluşturabilir.
» 8 gr O 9 gr H2O oluşturabilir.
» 9 gr H2O da 1 gr H bulunur
» 9 gr H2O da 8 gr O bulunur
SORU
H2O bileşiğinde küt.bir. oranı H/O= 1/8 dir.Buna göre;
a) 5 gr H kaç gr O ile birleşebilir?
1 gr H 8 gr O ile birleşirse.
5 gr H X .
X= 40 gr O ile birleşir
b) 24 gr O kaç gr H ile birleşebilir?
8 gr O 1 gr H ile birleşirse.
24 gr O X .
X= 3 gr H ile birleşir
c) 4 gr H kaç gr H2O oluşturabilir?
1 gr H 9 gr H2O oluşturursa
5 gr H X .
X= 45 gr H2O oluşturur
d) 40 gr O kaç gr H2O oluşturabilir?
8 gr O 9 gr H2O oluşturursa
40 gr O X .
X= 45 gr H2O oluşturur
e) 27 gr H2O da kaç gr H bulunur ?
9 gr H2O da 1 gr H bulunursa
27 gr H2O da X .
X= 3 gr H bulunur
f) 54 gr H2O da kaç gr O bulunur ?
9 gr H2O da 8gr O bulunursa
54 gr H2O da X .
X= 48 gr O bulunur
Örnek
X3Y4 bileşiğinde kütlece birleşme oranı X/Y=3/2 veriliyor . X nin atom ağırlığı 12 gr ise Y in atom ağırlığı kaçtır?
5
X3 Y4
3 : 2
Xlerin toplam kütlesinin Ylerin toplam kütlesine oranı 3/2 miş.
3Xin kütlesini 4Y nin kütlesine oranı3/2 çıkması gerekir
yerlerine koyarsak
olur.
Buradan Y=6 gr bulunur
Örnek:
X2Y3 bileşiğinin kütlece % 70 i X dir.Y nin atom ağırlığı 16 gr ise X in atom ağırlığı kaçtır?
Tamamı 100 kabul edilirse 70 i X kalanı 30 u da Y olur.
100
X2 Y3
70 : 30
7:3
Xlerin toplam kütlesinin Ylerin toplam kütlesine oranı 7/3 müş.
2Xin kütlesini 7Y nin kütlesine oranı7/3 çıkması gerekir
yerlerine koyarsak
olur.
Buradan X=56 gr bulunur
Örnek
CaO bileşiğinde Ca ile O nin kütlece birleşme oranı 5/2 dir. 20 gram Ca yeterince O ile birleşince kaç gram CaO bileşiği oluşur.
. 7 .
CaO
5:2
5gr Ca 7 gr bileşik oluşturursa
20gr Ca X .
X=28 gr bileşik oluşur.
ÖRNEK
XY2 bileşiğini oluşturan X ve Y elementlerinin kütlece birleşme oranı X/Y=7/4 tür,
Buna göre X2Y3 bileşiği için bu oran nedir?
XY2 için
Burada bulduğumuz 1Xin 1Y ye oranıdır.tüm Xlerin tüm Y lere değil!!!
X2Y3 için
Ayırırız ve X/Y nin yerine bulduğumuz değeri koyarız
sonucunu buluruz
X2Y3 için kütlece birleşme oranı olur
2.Yol
1X=7 ise → XY2 ← 2Y=4 ise
2X=?14 → X2Y3 ← 3Y=?6
olur
14/6=7/3
X2Y3 için kütlece birleşme oranı
1
KİMYANIN TEMEL KANUNLARI ve KİMYASAL HESAPLAMALAR PDF İndirmek İçin TIKLA (Video Çözümlü)
KİMYA TEMEL YASALAR VE HESAPLAMALAR VİDEOLAR
Kimya Denizi YOUTUBE
2-Katlı Oranlar Kanunu İzlemek İçin TIKLA
3-Sabit Oranlar Kanunu İzlemek İçin TIKLA
.
4-Bileşik Formülü Bulma Grafik Soruları İzlemek İçin TIKLA
..
5-ARTAN MADDE Eşit Kütle PROBLEMLERİ İzlemek İçin TIKLA
6- Denklemli Miktar Geçiş Problemleri Hesaplamaları Konu Anlatımı Soru Çözümleri
7-Saflık Yüzde Verim Sınırlayıcı Bileşen Problemleri Konu Anlatımı Soru Çözümleri
8 Kimyasal Tepkime Denklemlerinin Denkleştirilmesi Konu Anlatımı ve Soru Çözümleri
9-Kimyasal Tepkimeler Tepkime Türleri Konu Anlatımı Soru Çözümleri
10.SINIF KİMYA KAZANIM TESTLERİÇÖZÜMLERİ İÇİN TIKLA
|